حرف اضافه
حرف اضافه ی « بر » بر مفاهیم و روابط دستوری خاصی به شرح زیر اشاره می کند:
الف) ادات در گروه فعلی، با مفهوم قید « روی سطح یا بالای چیزی »:
پرنده های زیادی بر شاخه های درختان نشسته بودند؛ « بر شاخه های درختان » 
ادات در گروه فعلی.ب) متمم فعل رابط، با مفهوم « وظیفه یا الزام »:
بر ما است که به نیازمندان کمک کنیم؛ « بر ما » متمم گروه فعلی.
بدون :
حرف اضافه ی « بدون » از لحاظ اشاره به روابط دستوری و مفاهیم با حرف اضافه ی « بی » یکسان است.
برای:
حرف اضافه ی « برای » به روابط دستوری و مفاهیم خاصی به شرح زیر اشاره می کند:
الف) ادات در گروه فعلی با مفهوم قید « منظور و هدف »:
دانشجویان برای نوشتن مقاله کتاب های زیادی می خوانند؛ « برای نوشتن مقاله ».
ب) ادات در گروه فعلی با مفهوم « تعلق و یا در اختیار داشتن »:
همین خانه برای من کافی است.
پ) ادات در گروه فعلی با مفهوم « به خاطر » :
معمولا والدین برای آینده ی فرزندان خود نگران هستند.
بی:
حرف اضافه ی « بی » به رابطه ی دستوری ادات و با مفهوم « نبودن چیزی یا حالتی » اشاره می کند:
بی ابزار مناسب نمی توان کار کرد؛ « بی ابزار مناسب ».
به:
حرف اضافه ی « به » به روابط دستوری و مفاهیم خاصی به شرح زیر اشاره می کند:
الف) وابسته ی حرف اضافه ای در گروه اسمی با مفهوم « زمان »:
کمک به موقع « به موقع » 
وابسته ی حرف اضافه ای.
ب) متمم در گروه اسمی با صورت خاص تکرار اسم، با مفهوم « ترتیب » و رابطه ی دستوری قید :
دانشجویان یک به یک مقاله ی خود را خواندند؛ « به یک » در گروه اسمی « یک به یک ».
پ) متمم در گروه اسمی با صورت خاص تکرار اسم، با مفهوم « تدریج » و رابطه ی دستوری قید تدریج:
زبان آموزان گام به گام در یادگیری زبان پیشرفت می کنند؛ « به گام » در گروه اسمی « گام به گام ».
ت ) متمم در گروه اسمی با صورت خاص تکرار اسم ، با مفهوم « گستردگی » و رابطه ی دستوری قید:
سربازان قدم به قدم ایستاده بودند؛ « به قدم » در « قدم به قدم ».
ث) متمم در گروه اسمی با صورت خاص تکرار اسم با مفهوم « دقت »:
همه ی نامه را کلمه به کلمه بخوان؛ « به کلمه » در « کلمه به کلمه» .
ج) متمم در گروه اسمی با صورت خاص تکرار اسم،با مفهوم « در برابر »، « در عوض »:
خانه اش را کلید به کلید عوض کرد؛ « به کلید » در « کلید به کلید ».
د) ادات در گروه فعلی با رابطه ی دستوری « قید مقصد »:
به کتابخانه رفتند؛ « به کتابخانه».
هـ ) متمم در گروه صفتی:
راضی به رضای خدا؛ « به رضای خدا ».
سلامی چو بوی خوش آشنایی بدان مردم ِِدیده ی روشنایی