وبلاگ شخصی مصطفی قدمی شهرضا

آشنایی بیشتر با قلمروهای کتاب فارسی

دانش آموزان عزیز سؤالات امتحان کتاب فارسی دهم در سه قلمرو طرح می شود:

1.قلمرو زبانی

2.قلمرو ادبی

3.قلمرو فکری

در سطح قلمرو زبانی مباحث زیر سؤال می شود:

الف)سطح واژگانی ؛ که خود  چهار بخش است:

1.املا و معنی واژه ها 

2.روابط معنایی؛یعنی ترادف،تضاد،تناسب و تضمّن،

3.ساختمان واژه؛یعنی ،ساده،مشتق،مرکب، مشتق-مرکب

4.مباحث زبانی؛نظیر:موقوف المعانی،جهش ضمیر،مفرد وجمع،هم خانواده و ...

ب)سطح دستوری یا نحوی؛ که دست کم در پنج بخش مطرح می شود:

1.اجزای جمله؛یعنی یافتن نهاد،مفعول،متمم،مسند،قید،فعل

2.شناخت کامل فعل؛یعنی زمان های فعل،شخص و شمار فعل ،بن فعل ،امر،نهی .ساخت منفی افعال و...

3.قید و انواع آن

4.ضمایر و انواع آن ؛نظیر: گسسته،پیوسته،اشاره و...

5.گروه اسمی و انواع وابسته ها ی پیشین و پسین اسم

اما در سطح قلمرو ادبی مباحث زیر سؤال می گردد:

سطوح قلمرو ادبی:

الف)سطح آوایی؛یعنی قافیه،ردیف،واج آرایی،تکرار،جناس،سجع 

ب)سطح بیانی؛یعنی تشبیه،کنایه،مجاز و استعاره

پ)آرایه های  معنوی؛یعنی تضاد،تلمیح،اغراق،ایهام،حس آمیزی و ...

ت)حفظ شعر

و اما در سطح قلمرو فکری چه مباحثی سؤال امتحانی خواهد بود؟

1.معنی نظم و نثر  و مفهوم آن ها و ارتباطشان با ابیات و نثرهای دیگر

2.تعیین نوع ادبی نظم و نثر؛یعنی حماسی،تعلیمی ،غنایی و ...

3.پیام ابیات؛یعنی شادی گرا/غم گرا،خردگرا/عشق گرا،جبرگرا/اختیارگرا و ...

http://yazdanpanah-adab.blogfa.com/

منبع: